Τεχνητά γλυκαντικά και παρενέργειες
Ψάχνεις κι εσύ φυσικές εναλλακτικές μορφές ζάχαρής, όπως η στέβια και η ζαχαρίνη για να προσθέσεις στον πρωινό καφέ σου; Είτε επειδή προσπαθείς να χάσεις βάρος ή απλά για να ακολουθήσεις έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής; Μάλλον ήρθε η ώρα να το ξανασκεφτείς!
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε μια αναπάντεχη έκθεση, στην οποία προτρέπει τους ανθρώπους να κόψουν τα τεχνητά γλυκαντικά και άλλα υποκατάστατα ζάχαρης από τη διατροφή τους.
- Η κατευθυντήρια γραμμή του ΠΟΥ για τα NSS (non-sugar sweeteners) αποτελεί μέρος μιας σειράς υφιστάμενων και επικείμενων κατευθυντήριων γραμμών για την υγιεινή διατροφή που αποσκοπούν στην καθιέρωση δια βίου υγιεινών διατροφικών συνηθειών, στη βελτίωση της ποιότητας της διατροφής και στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης μη επιδημιολογικών νοσημάτων παγκοσμίως.
- Οι αντιδράσεις για την έκθεση ήταν ανάμεικτες. Ομάδες του κλάδου, συμπεριλαμβανομένου του Συμβουλίου Ελέγχου Θερμίδων και της Διεθνούς Ένωσης Γλυκαντικών, δήλωσαν ότι η ασφάλεια των γλυκαντικών χωρίς ζάχαρη έχει τεκμηριωθεί και ότι τα γλυκαντικά χαμηλών και μηδενικών θερμίδων έχουν αποδειχθεί ότι βοηθούν στη διαχείριση του βάρους και στη μείωση της πρόσληψης θερμίδων και ζάχαρης. Άλλοι επικρότησαν το πόρισμα, λέγοντας ότι οι άνθρωποι ήδη τρώνε πάρα πολλά υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, τα οποία έχουν συνδεθεί με προβλήματα υγείας, και ότι οι συμβουλές θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να μειώσουν την πρόσληψη τόσο της ζάχαρης όσο και των τεχνητών γλυκαντικών.
Ποιους αφορά η σύσταση;
Οι κατευθυντήριες γραμμές δεν απευθύνονται μόνο σε ενήλικες – ο ΠΟΥ αναφέρει ότι η σύσταση ισχύει επίσης, για τα παιδιά και τις έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες, αλλά όχι για άτομα με προϋπάρχοντα διαβήτη. Οι συστάσεις αυτές βασίζονται σε μια εκτεταμένη ανασκόπηση, που υποδείκνυε τις πιθανές συνέπειες της μακροπρόθεσμης κατανάλωσης εναλλακτικών προϊόντων ζάχαρης.
“Η αντικατάσταση των ελεύθερων σακχάρων με NSS δεν βοηθά μακροπρόθεσμα στον έλεγχο του βάρους. Οι άνθρωποι πρέπει να εξετάσουν άλλους τρόπους για να μειώσουν την πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων, όπως η κατανάλωση τροφίμων με φυσικά σάκχαρα, όπως τα φρούτα, ή μη ζαχαρούχα τρόφιμα και ποτά.”
-Francesco Branca, Διευθυντής Διατροφής και Ασφάλειας Τροφίμων, ΠΟΥ-
Τι είναι τα γλυκαντικά χωρίς ζάχαρη;
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα γλυκαντικά χωρίς ζάχαρη περιλαμβάνουν όλα τα συνθετικά και φυσικά απαντώμενα ή τροποποιημένα μη θρεπτικά γλυκαντικά που δεν ταξινομούνται ως σάκχαρα και βρίσκονται σε βιομηχανικά τρόφιμα και ποτά ή πωλούνται μόνα τους για να προστεθούν σε τρόφιμα και ποτά από τους καταναλωτές. Ακόμη, έχουν ελάχιστες ή και καθόλου θερμίδες
Λίστα με τα “ύποπτα” τεχνητά γλυκαντικά:
- Ασπαρτάμη
- Αντβαντάμη
- Κυκλαμικά
- Νεοτάμη
- Ζαχαρίνη
- Σουκραλόζη
- Στέβια και παράγωγα στέβιας
Ποια γλυκαντικά δεν περιλαμβάνονται στη λίστα;
Το μέλι, η αγαύη και τα παράγωγα της ζάχαρης – συμπεριλαμβανομένου του σιροπιού καλαμποκιού ή των αλκοολών ζάχαρης – δε θεωρούνται τεχνητά υποκατάστατα ζάχαρης, οπότε δεν κατονομάζονται συγκεκριμένα στη νέα οδηγία του ΠΟΥ. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι οι άνθρωποι πρέπει να στραφούν σε αυτά τα προϊόντα. Σε προηγούμενες οδηγίες, ο οργανισμός έχει ήδη συστήσει τη μείωση όλων των σακχάρων.
Μπορώ να καταναλώσω τεχνητά γλυκαντικά αν έχω διαβήτη;
Οι διαβητικοί έχουν μη φυσιολογικό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα λόγω έλλειψης ινσουλίνης ή/και αντίστασης στην ινσουλίνη. Βραχυπρόθεσμα, τα τεχνητά γλυκαντικά δεν θα αυξήσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σου, σε αντίθεση με την υψηλή πρόσληψη ζάχαρης. Οπότε, τα τεχνητά γλυκαντικά θεωρούνται ασφαλή για τους διαβητικούς. Ωστόσο, οι επιπτώσεις στην υγεία από τη μακροχρόνια χρήση είναι ακόμη άγνωστες.